Κυριακή 29 Μαρτίου 2020

J7: το σχολείο της Καλαμπάκας


Λίγα πράγματα έχουν μείνει άθικτα στη χώρα μας από το κύμα της προόδου, της αστυφιλίας, της ανάπτυξης. Συγκρίνοντας παλιές φωτογραφίες πόλεων και χωριών με σημερινές, πολύ σπάνια ανιχνεύονται τοπόσημα στον ιστό της πόλης που μας βοηθούν στην ταύτιση των εικόνων.
Η απρόμαυρη εικόνα που δημοσιεύουμε είναι ένα αρνητικό, όπως εξάλλου μαρτυρεί και το μαύρο περιθώριο με τη λευκή αρίθμηση. Εικονίζει ένα σχολείο στην Καλαμπάκα, κάτω ακριβώς από την επιβλητική σιλουέτα των βράχων των Μετεώρων. Οι μαθητές με νωχελική περιέργεια παρατηρούν τον "ξένο" που φωτογραφίζει. Ο ξένος είναι κάποιος μηχανικός, κατά πάσα πιθανότητα με καμπαρντίνα και ρεπούμπλικα, που δουλεύει τη δεκαετία του 1950 για το πρόγραμμα ανασυγκρότησης της χώρας. 

Καμιά δεκαριά χρόνια αργότερα, το 1965, ο Χρήστος Ευελπίδης, Αθηναίος τουρίστας, απαθανατίζει μια άλλη σκηνή, από μεγαλύτερη απόσταση αυτή τη φορά: τους μαθητές να μεταβαίνουν για εκκλησιασμό στη Μητρόπολη όπως σημειώνει ο ίδιος.


Πόση ήταν η έκπληξη μας όταν σε ταξίδι μας στην Καλαμπάκα τα βήματά μας μας οδήγησαν στο σκηνικό των δύο αυτών φωτογραφιών. Το κτίσμα απαράλλαχτο σήμερα, λειτουργικό, σχολείο όπως και τότε, στεγάζει το 2ο και 5ο νηπιαγωγείο της πόλης.

Τις φωτογραφίες που ακολουθούν μας έστειλε η φίλη μας Στέλλα Αλμπάνη, γέννημα θρέμμα και κάτοικος της Καλαμπάκας. Την ευχαριστούμε. Η μόνη διαφορά με τις παλιές φωτογραφίες είναι ότι στις σημερινές απουσιάζουν τα παιδιά.

φωτογραφία Στέλλα Αλμπάνη, Καλαμπάκα 2020

φωτογραφία Στέλλας Αλμπάνη, Καλαμπάκα 2020

Ευχόμαστε σύντομα να μπούνε και παιδιά στη φωτογραφία.



Βασιλική Αθ. Χατζηγεωργίου

Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

2 σχόλια:

  1. Πίσω από το σχολείο βρισκόταν και ακόμη βρίσκεται δηλαδή,ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται στην παλαιά πόλη ανηγέρθη μεταξύ 10ου και 11ου αιώνα πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής μικτού τύπου, έχει υπερυψωμένο και φωτισμένο το μεσαίο κλίτος του νάρθηκα και το τρίβηλο.

    Ο εξωνάρθηκας προστέθηκε τον 16ο αιώνα. Στον νότιο τοίχο είναι εντοιχισμένα εξωτερικά πολλά αρχαία τμήματα ανάγλυφων (ρόδακες, ανάγλυφες παραστάσεις, επιγραφές, ακρωτήρια κ.α.), καθώς και ένα παλαιοχριστιανικό γλυπτό με κληματίδα.
    – Από τον γλυπτικό διάκοσμο της βυζαντινής βασιλικής το παλαιότερο είναι το μαρμάρινο κιβώριο της Αγίας Τράπεζας που βρίσκεται μέσα στο Ιερό Βήμα.
    – Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μοναδικός στην Ελλάδα μαρμάρινος ‘Aμβωνας που επιβλητικός υψώνεται στο κέντρο του μεσαίου κλίτους, μπροστά στην Ωραία Πύλη. Έχει ανακατασκευαστεί στο μεγαλύτερο μέρος από αρχιτεκτονικά μέλη του παλαιού ‘Aμβωνα.
    – Οι τοιχογραφίες του ναού χρονολογούνται από τον 12ο έως τον 16ο αιώνα και παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

    Αρκετές τοιχογραφίες έγιναν το 1573 από τον ιερέα Κυριαζή και τον Νεόφυτο, γιό του περίφημου ζωγράφου Θεοφάνη του Κρητός.
    Από τις φορητές εικόνες του ναού η πιο σημαντική είναι η αμφιπρόσωπη εικόνα, η οποία στη μία πλευρά απεικονίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και στην ‘Aλλη τη Σταύρωση του Χριστού.
    Οι δύο χωριστές πλέον εικόνες μετά την κλοπή και αποκατάστασή τους φυλάσσονται στη μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων.

    Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού ανήκει στα αξιόλογα έργα της μεταβυζαντινής ξυλογλυπτικής και έχει κατασκευαστεί μάλλον κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα.

    Σε πολύ μικρό βάθος στο εμπρός αριστερό μέρος του κυρίως Ναού έχει αποκαλυφθεί τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου.

    Καθώς μπαίνουμε στον ναό, στον βόρειο τοίχο του εσωνάρθηκα είναι γραμμένα με κεφαλαιογράμματη γραφή το χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Γ΄ Παλαιολόγου 1336, με το οποίο καθορίζονται τα όρια της Επισκοπής Σταγών και παραχωρούνται προνόμια, καθώς και το σιγίλιο του οικουμενικού πατριάρχη Αντωνίου Δ΄ 1393, με το οποίο ανανεώνονται τα προνόμια της επισκοπής Σταγών που είχαν παραχωρήσει κατά καιρούς διάφοροι αυτοκράτορες του Βυζαντίου.

    Εντυπωσιακό και αξιόλογο είναι και το κωδωνοστάσιο του ναού που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της εισόδου του περιβόλου του ναού ο ναός της Κοιμησεως της Θεοτόκου και όχι ο Μητροπολιτικός μας ναός που είναι, κοντά βέβαια, αλλά πιο κάτω. Ενημερωθείτε πιο καλύτερα για τις τοποθεσίες αφού θέλετε να κάνετε ρεπορτάζ με φωτογραφίες από το παρελθόν. Σας ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστούμε για το σχόλιο. Μήπως έχετε στοιχεία για την ανέγερση του σχολείου μια και φαίνεται να γνωρίζετε την ιστορία της περιοχής; Επίσης μήπως γνωρίζετε βιογραφικά στοιχεία του Ηλία Σκαρλάτου που του αφιερώθηκε ένας από τους δρόμους στους οποίους βρίσκεται το σχολείο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή