 | |||
| Σφραγίδα του φωτογραφείου Φωτο-Εύα του Ιωάννη Ευαγγελίδη στην Αθήνα, περί το 1935, στην πλάτη μιας φωτογραφίας. "Απαγορεύεται η δημοσίευση χωρίς αναφορά στο Photo-Eva στην Αθήνα" δηλώνει η σφραγίδα επάνω από το λογότυπο του φωτογραφείου. |
Ας γυρίσουμε όμως τη φωτογραφία για να δούμε και την εικόνα.
Πρόκειται για ένα πολύ εκφραστικό πορτραίτο, τριών τετάρτων, του ηλικιωμένου Κωστή Παλαμά. Η φωτογράφιση έγινε στο σπίτι του ποιητή όπου οι φωτιστικές συνθήκες δεν ήταν ιδανικές, όπως σε ένα στούντιο, όμως το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Μεγεθύνοντας τη φωτογραφία μπορούμε να διακρίνουμε με ευκρίνεια την οικεία ανάγλυφη σφραγίδα του Ευαγγελίδη, την ίδια που χρησιμοποιούσε και στην Καβάλα, με τη μόνη διαφορά ότι εδώ αλλάζει η πόλη και είναι η Αθήνα.
 |
| Ανάγλυφη σφραγίδα του φωτογραφείου Φωτο-Εύα του Ιωάννη Ευαγγελίδη στην Αθήνα, περί το 1935. |
Λίγα χρόνια αργότερα, γύρω στο 1940, ο Ιωάννης πρέπει να ξαναεπισκέφθηκε τον ποιητή στο σπίτι του και η συνάντηση των δύο ανδρών έδωσε το παρακάτω αριστουργηματικό πορτραίτο. Ο ποιητής κάθεται αποκαμωμένος, θα λέγαμε, στην κουνιστή του πολυθρόνα δίπλα στο παράθυρο, τη μοναδική πηγή φωτός στο δωμάτιο. Το φως, πριν φθάσει στον ποιητή, φωτίζει τις στοίβες βιβλίων που ξεκινούν από το πάτωμα και καλύπτουν όλο τον τοίχο.
Ο γέροντας Παλαμάς βρίσκεται στο κέντρο της σκηνής, στριμωγμένος ανάμεσα σε φιλικές συμπληγάδες βιβλίων, με το μισό του πρόσωπο στη σκιά και το άλλο μισό φωτισμένο σε αδιαβάθμιστο chiaroscuro, να στοχάζεται.
Στην κάτω αριστερή γωνία της εικόνας, διακρίνεται με μαύρο μελάνι η σφραγίδα
PHOTO-EVA, ATHEN.
Την ίδια πάνω-κάτω εποχή που ο Ιωάννης Ευαγγελίδης φωτογράφιζε τον Κωστή Παλαμά, ο εξάδελφός του Ευάγγελος φωτογράφιζε έναν άλλο ποιητή της ίδιας γενιάς, τον Γεώργιο Δροσίνη.
Ο Δροσίνης, αν και ένα μόνο χρόνο νεότερος του Παλαμά, δείχνει λιγότερο καταβεβλημένος. Ίσως η αίσθηση αυτή να οφείλεται στο χαμόγελο και στον εξωτερικό άπλετο φωτισμό. Εδώ το λογότυπο του φωτογράφου αλλάζει: είναι Foto EVANS, Athens, και η διεύθυνση που αναγράφεται στο πασπαρτού είναι η Ευαγγελιστρίας 9.
Τα δύο φωτογραφεία με τα παρόμοια λογότυπα μας προκάλεσαν σύγχυση παλιότερα, ιδιαίτερα επειδή κάποια στιγμή έχουν και κοινή διεύθυνση.
Για παράδειγμα, στον επαγγελματικό οδηγό της Αθήνας του 1939 βρίσκουμε τον Ιωάννη Ευαγγελίδη στην οδό Ευαγγελιστρίας 9, με το ίδιο τηλέφωνο. Τη χρονιά αυτή απουσιάζει ο Ευάγγελος από τον κατάλογο των φωτογραφείων. Όμως δέκα χρόνια αργότερα, σε επαγγελματικό οδηγό του 1949, εμφανίζονται και τα δύο στούντιο. Αυτό του Ευάγγελου στην οδό Ευαγγελιστρίας 9, ενώ του Ιωάννη έχει μεταφερθεί στην πλατεία Συντάγματος, στον αριθμό 5.
 |
| Επαγγελματικός οδηγός Αθήνας-Πειραιά, 1939 |
Από τα τεκμήρια που είχαμε στη διάθεσή μας φαίνεται ότι τα δύο ξαδέλφια συνεργάσθηκαν ίσως κάποια περίοδο, μετά όμως χώρισαν και διατηρούσε ο καθένας το δικό του στούντιο με άλλη επωνυμία.
Περισσότερα και πιο λεπτομερή στοιχεία ελπίζουμε να προκύψουν όταν ολοκληρώσουμε την έρευνα για τους φωτογράφους Ευαγγελίδη. Επικοινωνήσαμε με απογόνους του Ιωάννη Ευαγγελίδη που είναι πρόθυμοι να μας βοηθήσουν. Από εκείνους μάθαμε ότι ο πατέρας του Ευάγγελου, ο Μιχαήλ Ευαγγελίδης με Θασίτικη καταγωγή, υπήρξε ζωγράφος και φωτογράφος στην Ξάνθη. ( βλ. Ο ζωγράφος Μιχαήλ Ευαγγελίδης στην Ξάνθη, του Γεωργίου Τσιγάρα, Ξάνθη 2012). Παράλληλα, ελπίζουμε να μπορέσουμε να αντλήσουμε σχετικές πληροφορίες από τον συνεργάτη και διάδοχο στο Φωτογραφείο του Ιωάννη Ευαγγελίδη, τον κύριο Μιχάλη Κάλτσα. Εάν όλες αυτές οι προσδοκίες ευοδωθούν, φαντάζομαι ότι θα υπάρξει και 4ο μέρος στη σειρά των δημοσιεύσεών μας για την οικογένεια Ευαγγελίδη.
Σημ. Ευχαριστίες οφείλω στην Αλίκη Τσίργιαλου, υπεύθυνη του Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μενάκη, που μου παρείχε τα στοιχεία επικοινωνίας με την οικογένεια Ευαγγελίδη.
Βασιλική Αθ. Χατζηγεωργίου
Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ
