Παρασκευή 3 Απριλίου 2020

J12: στο "ΕΛΠΙΣ"

  Ιωάννης Παγώνης, Ομαδικό πορτραίτο επιμελητών και φοιτητών της παθολογικής κλινικής Καραμήτσα του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών, "Η ΕΛΠΙΣ", 1904.

Το όνομα της κλινικής οφείλεται στον διευθυντή της, καθηγητή Γεώργιο Καραμήτσα, ο οποίος πέθανε τον Απρίλιο του 1904. Η απουσία του καθηγητή από την αναμνηστική αυτή φωτογραφία σημαίνει ότι τραβήχθηκε μετά το χρονικό αυτό όριο. Τί όμως στάθηκε ως αφορμή για τη λήψη της;
Στις 28 Ιουνίου 1904 επί δημαρχίας Σπύρου Μερκούρη, ο Γεώργιος Α΄κατέθεσε τον θεμέλιο λίθο του νέου κτιρίου του νοσοκομείου στους Αμπελοκήπους. Μέχρι τότε, και για πολλά χρόνια αργότερα, το νοσοκομείο βρισκόταν στην οδό Ακαδημίας, στο κτίριο που στεγάζει σήμερα το πνευματικό κέντρο του δήμου Αθηναίων. 
Δεν είναι άστοχη η υπόθεση ότι το σημαντικό αυτό γεγονός στάθηκε η αφορμή για την επίσημη φωτογράφιση. Ίσως να έγιναν παρόμοιες φωτογραφίσεις όλων των κλινικών του νοσοκομείου.
Μπορεί σήμερα τέτοιες φωτογραφίες να βρίσκονται στο αρχείο του νοσοκομείου ή του Πανεπιστημίου ή σε κάποιο οικογενειακό αρχείο. Η παρούσα φωτογραφία τυπώθηκε από τον φωτογράφο σε πλήθος αντιτύπων όσα και οι εικονιζόμενοι. Ένα τουλάχιστον σώθηκε και βρέθηκε στη συλλογή του Φωτογραφικού Αρχείου.

 Ο Παγώνης έκανε ένα πολύ επιτυχημένο ομαδικό πορτραίτο σε υπαίθριο χώρο. Πιθανότατα μπροστά από το κτίριο του νοσοκομείου, εκείνο της οδού Ακαδημίας. Τα δύο κεντρικά πρόσωπα της εικόνας που είναι καθιστά, είναι οι επιμελητές. Στα ομαδικά πορτραίτα η καθιστή φιγούρα βρίσκεται υψηλότερα στην ιεραρχία.  Όλοι φορούν σκληρό κολάρο και λαιμοδέτη. Οι επιμελητές πλαισιώνονται από τους φοιτητές σε ημικυκλική διάταξη, η οποία επιτρέπει την παρουσίαση των οργάνων που έχουν τοποθετηθεί στο τραπέζι και κάτω στο έδαφος, δηλωτικά της επιστήμης τους.

Πάνω στο τραπέζι μικροσκόπια, ζυγός, ογκομετρικοί κύλινδροι, φιαλίδια αντιδραστηρίων (εξοικειωθήκαμε τελευταία  με αυτά, απαραίτητα στην εκτέλεση του τεστ που απασχολεί την επικαιρότητα) και στο έδαφος, ογκομετρικά σιφώνια στο ξύλινο στατίφ τους σε πρώτο πλάνο και δίπλα "υάλινος κώδων". 

Η νηφάλια αυτή εικόνα έρχεται σε αντίθεση με τις εικόνες γιατρών και εργαστηρίων που μας κατακλύζουν τελευταία. Κι αυτές όμως, κάποτε, θα αποτελέσουν με τη σειρά τους τεκμήρια του παρελθόντος.

Βασιλική Αθ. Χατζηγεωργίου
 
Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

2 σχόλια: