Ευαγγελίδη, μία οικογένεια φωτογράφων από τη Μακεδονία. Μέρος τέταρτο: οι ρίζες

 Με τη σημερινή δημοσίευση κλείνουμε το αφιέρωμά μας στην φωτογραφική οικογένεια Ευαγγελίδη. Δυστυχώς το αρχείο του Ευάγγελου δεν φαίνεται να έχει διασωθεί. Όσο για το αρχείο του Ιωάννη που έχει δωρίσει η οικογένεια στο Φωτογραφικό Αρχείο του μουσείου Μπενάκη, αφορά τη δράση του φωτογραφείου από το 1950 και μετά. Η καβαλιώτικη περίοδος δεν φαίνεται να έχει διασωθεί, ούτε και τα πρώτα χρόνια της αθηναϊκής περιόδου. Στην Αθήνα, ο Ιωάννης άλλαξε έδρα τρεις τουλάχιστον φορές. Οι μετακομίσεις δεν βοηθούν στη διατήρηση των αρχείων. 

Πατέρας του Ευάγγελου, και ο θεμελιωτής θα λέγαμε της φωτογραφικής δυναστείας, ήταν ο Μιχαήλ Ευαγγελίδης, γεννημένος στη Θάσο το 1847. Ο Μιχαήλ έζησε και εργάσθηκε στην Ξάνθη ως αγιογράφος και φωτογράφος. Ο Ιωάννης, (Θάσος, 1898 - Αθήνα, 1984) ήταν παιδί της αδελφής του. Όταν ο μικρός ανηψιός του ορφάνεψε, ο Μιχαήλ τον πήρε υπό την προστασία του, και του δίδαξε την φωτογραφική. Ο Ευάγγελος φαίνεται ότι έφυγε από την Ξάνθη όταν ξεκίνησε η δεύτερη βουλγαρική κατοχή της Θράκης (Οκτώβριος 1913). Στη σφραγίδα του όπως είδαμε σε προηγούμενη δημοσίευση, δηλώνει ότι το Φωτογραφείο του στην Αθήνα είναι "ιδρυθέν τώ 1917". Πριν από αυτή την χρονολογία, ο Ευάγγελος σπούδασε στην Δρέσδη Χημεία και Φωτογραφία.

 Τα γεγονότα αυτά μας αφηγήθηκε ο κύριος Μιχάλης Κάλτσας, μέλος της οικογένειας και διάδοχος του Ιωάννη στη δουλειά.

Ο Ιωάννης Ευαγγελίδης (ο θείος Γιάννης, όπως τον ανακαλεί στη μνήμη του ο Μιχάλης Κάλτσας) ήρθε στην Αθήνα το 1938 μετά από πρόσκληση του εξαδέλφου του Ευάγγελου.  Δούλεψαν τότε μαζί το φωτογραφείο στην διεύθυνση  Ευαγγελιστρίας  9. Τρία χρόνια περίπου κράτησε η συνεργασία τους. Για το διάστημα αυτό η παραγωγή του φωτογραφείου είναι δύσκολο να αποδοθεί στον ένα ή στον άλλο φωτογράφο. Το 1941, μετά την κατάρρευση του Μετώπου, ο Ιωάννης άνοιξε δικό του στούντιο στην διεύθυνση πλατεία Συντάγματος 5, απέναντι από το θέατρο Κυβέλη. Ο Ευάγγελος παρέμεινε στην οδό Ευαγγελιστρίας.  

Σφραγίδα του Ιωάννη Ευαγγελίδη με διεύθυνση την πλατεία Συντάγματος.

 

Ιωάννης Ευαγγελίδης, Συσσίτιο μαθητών στην Κατοχή, Πειραιάς 1943

Πορτραίτο ηλικιωμένης, με σφραγίδα Photo EVA και διεύθυνση, Ακαδημίας 39.

Ευάγγελος  Ευαγγελίδης, Μαθήτριες σχολής μοδιστρικής, Αθήνα π.1925

Πορτραίτο αγοριού από τον Ευάγγελο Ευαγγελίδη, π.1930

Ο λοχαγός πεζικού Δούκας Δούκας, φωτογραφημένος στο στούντιο του Ευάγγελου Ευαγγελίδη. Παρακάτω, η χρυσότυπη σφραγίδα του φωτογράφου στο πλαίσιο της φωτογραφίας.  Διακρίνεται το πρώτο γράμμα του πατρωνύμου  του φωτογράφου, Μ [ιχαήλ]

Ο Ευάγγελος, εκτός από πορτραίτα σε στούντιο, τη δεκαετία του 1930 φωτογράφησε και θεατρικές παραστάσεις. 

 

φωτογραφία του Ευάγγελου Ευαγγελίδη, από την παράσταση στο θέατρο Κοτοπούλη "Κοσμική κίνησις" με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη, η οποία εικονίζεται  πρώτη αριστερά. 1932.

Στη συλλογή του Φωτογραφικού Αρχείου έχουμε και μερικά δείγματα από τη δουλειά του Ευάγγελου ως τοπιογράφου.
  

Ευάγγελος Ευαγγελίδης, Μύκονος, π.1930

Οι λιγοστές φωτογραφίες που έχουν διασωθεί από την πολύχρονη φωτογραφική εργασία του Ευάγγελου Ευαγγελίδη, δείχνουν ευαισθησία και τεχνική αριστεία στην εφαρμογή της τέχνης του. Η διαπίστωση αυτή μας θλίβει, δεδομένου ότι φαίνεται το αρχείο του να έχει απολεσθεί.  

  Κλείνουμε αυτό το σύντομο αφιέρωμα στην  φωτογραφική οικογένεια Ευαγγελίδη με τις ευχαριστίες μας προς την οικογένεια του Ιωάννη Ευαγγελίδη και ιδιαίτερα στον κύριο Μιχάλη Κάλτσα που με καλοσύνη και ευγένεια μοιράσθηκε μαζί μας τις αναμνήσεις του από την μαθητεία και την εργασία του μαζί με  τον Ιωάννη.

 

 

Βασιλική Αθ. Χατζηγεωργίου

Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ